Revista
|
|
Nga nje mekanizem ne nje kuti te zeze e cila zbaton komanda te percaktuara, kane lindur kompjuterat, te Alan Turing, shpikes, babai i informatikes, i cili ishte kriptograf, filozof, teknolog, vizionare. Sot, dite e shtune, 23 qershor 2012 festohet 100 vjetori i lindjes se ketij njeriu te madh.
Lindur me 23 qershor 1912 dhe vdiq duke kryer vetevrasje ne moshen 41 vjec, Turing konsiderohet si nje nder njerzit me mendje-ndritur te te gjitha koherave, babai i perllogaritjes elektronike moderne dhe i inteligjences artificiale.
Ai eshte i njohur per shpikjen e nje aparati i cili deshifronte mesazhet komunikuesit "Enigma", aparat i cili perdorej nga gjermanet gjate luftes se dyte boterore. Ai hodhi bazat e kompjuterit modern.
Turing lindi ne Londer dhe ne shkollen fillore ai u shfaq si nje femije i cili kishte veshtiresi ne mesime dhe nuk pelqente lendet shoqerore. I terhequr nga teoria e relativitetit dhe reaksionet kimike. Ai ne vitin 1931 arrin te hyje ne universitetin e Cambridge ku u njoh me mire me mekaniken kuatistike, logjiken dhe teorine e probabilitetit. Ne vitin 1934 ai diplomohet me maksimumin e notave dhe fiton cmimin "Smith", cmim qe merrej vetem nga dy studentet me te mire te universitetit.
Gjate viteve te fillim-luftes Alan u rekrutua nga qeveria Britanike e cila e perdori per dekodifikimin e mesazheve te gjermaneve. Shume aksione te aleateve i detyrohen Alan Turing per gjenialitetin e tij.
Pas luftes ai mor me teknlogjine dhe lidhjen e saj me natyren duke publikuar shume libra dhe broshura ku spikat shkrimim me titull "Computing machinery and intelligence" ne revisten Mind ku pershkruante e ate qe do te behej mepas baza e inteligjences artificiale.
Fundi i tij erdhi ne nje menyre tragjike. Ne vitin 952 ai u akuzua per vepren penale te homoseksualitetit dhe per kete u arrestua dhe u dergua ne gjykate ku u denua shume ashper. Denimi i tij u ekzekutua me kastrim (heqje te pjeseve riprodhuese gjenitale) duke e bere ate impotent. Kjo i shkaktoi nje traume morale shume te rende, sa qe deshmite e asaj kohe tregojne se ky ishte dhe arsyeja kryesore per vetevrasjen e tij. Nje tjeter teori ishte ne vetevrasjen e tij ishin perfshire dhe shebimet sekrete britanike.
Ne vitin 1954 me 7 qershor, ai u vetevra duke ngrene nje molle te helmosur me cianur potasi, duke imituar "Borebardhen" qe e kish dashur aq shume kur ishte femi. E ema nuk ishte dakort me vetevrasjen duke thene se mund ta kete ngrene gabimisht mollen kur ai po merrej me reaksione kimike dhe me duar te palara. Versioni zyrtare i policise ishte se Alan Turing u vetevra ne nje moment kur ai po kalonte nje periudhe diskriminimi ne shoqerine per rreth tij.
Redaktoi Agron Nikaj
Mos perdorni komentet per te bere pyetje, mund te mos merrni pergjigje. Shkruaje pyetjen tende tek Pyetje dhe Pergjigje